Sardynia

Sardynia - informacje ogólne

D.H. Lawrence nazwał Sardynię wyspą zagubioną pomiędzy Europą a Afryką.

Wyspa położona jest na Morzu Śródziemnym, w połowie drogi pomiędzy Półwyspem Apenińskim a wybrzeżem Afryki.

Położenie to przez wieki wyznaczało jej historię. Sardynia była "pożądanym kęskiem" wśród ludów basenu Morza Śródziemnego,

bowiem jej posiadanie pozwalało na kontrolowanie tego, co działo się na morzu oraz wykorzystywanie naturalnych bogactw wyspy.

Rdzennymi mieszkańcami wyspy był lud zamieszkujący Sardynię w okresie między 1500 a 200 p.n.e.

Lud ten stworzył tajemniczą dla nas do dziś kulturę, zwaną kulturą nuorską, której pozostałością są "nuraghi" - budowle,

które w przeszłości pełniły funkcję obronną i mieszkalną. Podczas naszej wędrówki po Sardynii zobaczymy jeden z najsłynniejszych takich budynków- "nuraghe" Su Nuraxi  w miejscowości Barumini.

Szczytowy rozwój wspomnianej kultury nastąpił w okresie między X a VIII w. p.n.e, kiedy to mieszkańcy Sardynii prowadzili ożywione kontakty handlowe z innymi mieszkańcami wybrzeży Morza Śródziemnego.

W VI wieku p.n.e wyspę najechali Kartagińczycy a następnie Rzymianie. Mieszkańcy wyspy, chroniąc się przed najeźdźcami,

wycofywali się stopniowo w góry, w rejon dzisiejszej Barbágii. Z czasów tych zachowały się dwa zbudowane przez Kartagińczyków miasta, które potem przejęli i rozbudowali Rzymianie - są to: Nora k. Cágliari i Tharros w okolicach Oristano.

Po ustąpieniu Rzymian wyspa nękana była przez liczne barbarzyńskie najazdy a następnie przeszła pod panowanie Bizancjum. Sardynia  przez ok. 500 lat nękana była również przez najeźdźców muzułmańskich. Mieszkańcy, chcąc uchronić się przed napaściami, wycofywali się z wybrzeża i zagospodarowywali tereny górzyste w głębi lądu. Równolegle, na wybrzeżu powstawały liczne wieże strażnicze, mające na celu wczesne dostrzeganie zbliżających się wrogów.

Od XI wieku wyspa podlegała Pizie, która wówczas była potężną republika morską.To właśnie z tych czasów pochodzą mury obronne w Cágliari oraz wiele kościołów. W początkach XV wieku Sardynia przeszła pod panowanie władców Hiszpanii.

Najwięcej śladów z tego okresu pozostało w miasteczku Alghero, gdzie oprócz architektury, ślady hiszpańskie pozostały w języku - mieszkańcy posługują się dialektem katalońskim. W XVIII w. Sardynia na krótko weszła w posiadanie Anglików, potem Austrii

i wreszcie w ręce  księcia Sabaudii Wiktora Amadeusza. Powstało wówczas Królestwo Sardynii i Piemontu,

w którego skład weszły zjednoczone przez Sabaudczyka ziemie.

W okresie wojen napoleońskich Sardynii udało się zachować niezależność. Po zjednoczeniu Włoch wyspa stała się częścią państwa włoskiego. Po zakończeniu II wojny światowej Sardynia, podobnie jak Sycylia, Górna Adyga i Dolina Aosty stała się regionem autonomicznym.

Prowincja Olbia - Tempio

Obejmuje historyczny region Gallura, w średniowieczu był to jeden z czterech Giudicati. Prowincja ta obejmuje m. in Szmaragdowe Wybrzeże, Archipelag Maddalena.

Oprócz włoskiego i miejscowego dialektu, ludzie posługują się dialektem korsykańskim.

Olbia Tempio zajmuje północno-wschodnią część wyspy. Od Półwyspu Apenińskiego oddalona jest o 187 km,

a od Korsyki o 11 km.

Wybrzeże jest tutaj bardzo urozmaicone - linia brzegowa jest poszarpana, tworzą ja małe zatoczki, klify, plaże.

Od wnętrza lądu oddzielają ten region zbudowane z granitów góry, Monte Limbera (1362 m n.p.m.) z najwyższym wierzchołkiem Punta Balistrieri. Nazwa pochodzi z czasów rzymskich i oznacza Limes Barales - granica Góry do 1936 r porośnięte były dębami korkowymi, ale z powodu pożaru, dąb korkowy uległ zniszczeniu.

Teren po pożarze zalesiono sosnami. Niegdyś była tu baza łączności radiowej NATO, dzisiaj jest to główna na Zachodniej Sardynii stacja przekaźnikowa telewizji, centrum telekomunikacyjne włoskiego lotnictwa. Klimat tego regionu jest śródziemnomorski, z dużą ilością słonecznych dni w roku (300). Lokalny wiatr, charakterystyczny dla Sardynii i południowej Francji nosi nazwę Mistral.

Olbia to miasto założone przez Rzymian w 238 roku, jako główny port Sardynii.

Najważniejszym zabytkiem miasta jest bazylika San Simplicio z XI/XII wieku, z czasów, gdy Sardynia podlegała kościelnym rządom Pizzy. Część wyposażenia świątyni pochodzi z budowli rzymskich ( kolumny, filary, kropielnica).

Największe uroczystości w Olbii odbywają się w tej świątyni w połowie maja i są dla upamiętnienia męczeńskiej śmierci patrona bazyliki. Uroczystości trwają 6 dni (procesje, tańce przebierańców, pokazy sztucznych ogni, gry etc.

Św. Symplicjusz był papieżem w czasach, gdy kończył panowanie ostatni cesarz zachodniorzymski a na terenach cesarstwa zachodniorzymskiego zaczęły powstawać barbarzyńskie królestwa. W czasie swojego pontyfikatu walczył o zachowanie znaczenia

i prymatu papieża i kościoła zachodniego. Zmarł po długiej i ciężkiej chorobie w Sassari

Sassari - jedno z najpiękniejszych miast Sardynii i stolica regionu Sassari.

Powstało już w X wieku jako miejsce schronienia dla mieszkańców wybrzeża, uchodzących przed Saracenami.

Jako miasto rozwinęło się w XII wieku. W początkach XVII w powstał tu pierwszy na Sardynii uniwersytet. Założyli go jezuici.

W Sassari odbywają się ważne na Sardynii święta. Jednym z najważniejszych jest dzień Wniebowstąpienia - Cavalcata.

Atrakcje związane z tą uroczystością trwają cały miesiąc. Do miasta ściągają tysiące poprzebieranych uczestników. W przeszłości obchody były związane z przyjazdem króla Hiszpanii lub jego dostojników.

Święto zaczyna się pokazem jazdy konnej i paradą w strojach, typowych dla każdej wioski, potem są wyścigi konne a potem tańce i śpiewy. 14.08. obchodzi się święto Wniebowzięcia czyli Matki Boskiej Zielnej. Tradycja sięga roku 1652, kiedy to, w przeddzień Wniebowzięcia, zakończyła się epidemia dżumy. Przez miasto paradują przedstawiciele średniowiecznych cechów,

ubrani w hiszpańskie kostiumy i niosą ośmiometrowe, drewniane "świece". Z Sassari pochodzi dwóch włoskich prezydentów :

Antonio Segni i Francesco Cossiga.

Miasto posiada barokową katedrę - jedną z piękniejszych budowli w stylu barokowym.

Oristano

Wcześniej, w czasach Bizancjum, znane było jako Aristanis. Miasto rozwija się od 1070 roku, kiedy to przenieśli się tu mieszkańcy Tharros, chroniąc się przed ciągłymi najazdami Saracenów. Oddalone jest o 4 km od morza. Lagunę zamieszkują flamingi.

Ziemia wokół jest urodzajna. Miasto żyje z rybołówstwa, rolnictwa i drobnego przemysłu. Oristano jest stolicą najmniejszej prowincji na Sardynii, Oristano, utworzonej w 1975 r, na terenie dawnej prowincji Arbora, znanej z walk przeciwko Hiszpanom.

Najważniejszą postacią historyczną miasta jest Eleonora (plac Eleonory, pomnik Eleonory). Jest to jednocześnie najbardziej znana i podziwiana postać średniowiecznej Sardynii.

Eleonora dowodziła Arborą w walce przeciwko Hiszpanom w 1388 r. Powołała się na uchwałę o suwerenności Sardynii wobec Aragonii stanęła na czele zbuntowanych Sardyńczyków i udało się jej wynegocjować układ zapewniający niepodległość,

pomimo że jej mąż popierał Hiszpanów.

Aby umocnić swoją pozycję, zawarła przymierze z Genuą. Jej mąż Brancaleone Doria powrócił z Genueńczykami i zajął wyspę

w imieniu żony. Eleonora zmarła w 1404 r i krótko po jej śmierci Sardynia utraciła niepodległość.

Eleonora zalegalizowała w 1395 roku tzw. Kartę Praw. Dokument sformułowany po raz pierwszy przez jej ojca Mariano IV, zawierający zagadnienia prawa cywilnego. Karta ta została również zaakceptowana przez Aragończyków w 1421 r, którzy nakazali przestrzegania jej na całej wyspie. Pomnik Eleonory pochodzi z 1881 r.

Zwłoki królowej Eleonory spoczywają w kościele Santa Chiera z XIV w.

Muzeum w Oristano uchodzi za najciekawsze na wyspie (przedmioty nuorskie, fenickie, rzymskie, greckie, średniowieczne, renesansowe). Zachowała się część fortyfikacji z czasów średniowiecza ( bastion san Cristforo z 1291r) Katedra pochodzi z XIII w.

ale jest przebudowywana w stylu barokowym.

Najważniejsze święto to Sa Sartiglia - odbywa się w karnawale, uczestnicy są w maskach. Początkiem były inscenizacje turniejów rycerskich Saracenów. Inscenizacje te zaczęli urządzać rycerze średniowieczni, którzy wrócili na wyspę z drugiej wyprawy krzyżowej. Najwięcej turystów przyjeżdża do Oristano, aby obejrzeć Tharros.

Costa Verde

Zielone wybrzeże rozciąga się od Capo della Fresca do Capo Pecora. Rezerwat przyrody ciągnie się od Marina di Arbus,

wzdłuż niezwykłych plaż, na długości ok. 75 km. Atrakcją rezerwatu są wydmy, sięgające wysokości do 300 m n.p.m.

Wydmy te są ostoją dla rzadkiej roślinności i zwierząt, którym dają schronienie. W rejonie Costa Verde spotkać można podupadające miejscowości górnicze z czasów, gdy kwitł tutaj przemysł górniczy. W odrestaurowanych XIX w. magazynach górniczych urządzono hotel Le Dune. W tej okolicy istniała także kolonia karna Bau Gennamari.

Rejon Iglesias

Rozciąga się na za Costa Verde i słynie z dawnych kopalń i sztolni. Historia wydobycia złóż w tym rejonie sięga 8000 lat - tyle mają najstarsze wyrobiska. Wydobywano głównie węgiel, ale eksploatowano również złoża ołowiu, cynku, miedzi.

Gdy złoża wyczerpywały się sięgnięto po materiały cenne w przemyśle ceramicznym - glinę, skaleń, kaolin.

Ostatecznie kopalnie zaczęto likwidować w latach 80 XX w. Na terenie dawnych sztolni, kopalń, wyrobisk, studni postanowiono utworzyć Park Geomineralny Sardynii. Powstał w 1998 r, siedziba znajduje się w Iglesias, a park został wpisany na listę UNESCO jako pierwsza w Europie taka placówka. Celem jest ochrona historii i środowiska stref wydobycia surowców mineralnych. Park obejmuje 8 głównych obszarów i ok. 2000 mniejszych stanowisk na całej Sardynii. W regionie Sulcis - Iglisiente - Guspinese znajduje się 113 ze 169 kopalń Sardynii.

Obok Iglesias ważnym miastem tego regionu jest Carbonia, czyli węglarnia, miasto największe i najmłodsze. Zostało zaprojektowane od podstaw i założone w latach 30 XX wieku przez faszystowski rząd Włoch. Jego tworzenie było dziełem Mussoliniego.

Obecnie istnieje tu Muzeum Węgla, można zwiedzać kopalnię. W regionie zostało sporo pamiątek z czasów fenicko-punickich.

Barumini - Su Nuraxi

Su Nuraxi położona jest ok. 1 km od skrzyżowania w Barumini. Jest to największa i najstarsza (ok. 1500 lat p.n.e.) pozostałość

z czasów cywilizacji nuorskiej na wyspie. W przeszłości był tutaj co najmniej kompleks pałacowy, być może nawet stolica.

Centralna wieża wznosiła się na wys. 21 metrów. Wieża otoczona była murem obronnym. Pod ziemia istniał system korytarzy, umożliwiający przejęcie z fortecy do wioski - skupiska domów otaczających fortecę, coś w rodzaju podgrodzia.

Miasto prawdopodobnie zostało przez mieszkańców zasypane w obawie przed Rzymianami. Ziemia osunęła się i odsłoniła

Su Nuraxi po ulewnych deszczach w 1949 roku.

Barbagia

Górzyste wnętrze wyspy, wyznaczone łańcuchami gór Gennargentu (wł. Porta d 'Argento) - Srebrna Brama

lub Genna e Bentu - Brama Wiatru.

Góry Gennargentu i zatoka Orosei tworzą park narodowy - Parco Nazionale del Golfo di Orosei e del Gennergentu.

To najciekawsza część Sardynii, w której zachowały się dawne tradycje (złe i dobre). Tradycje te pieczołowicie się pielęgnuje.

"...maleńkie osady oddalone są od siebie jak gwiazdy" (Salvatore Satta). Starsi mieszkańcy wciąż noszą stroje ludowe.

Więcej o historii Sardynii

Sardynia, niezwykła kraina, która wyłoniła się z Morza 500 milionów lat temu, ok.300 milionów lat temu odłączyła się od stałego lądu, będącego dzisiaj obszarem południowej Francji, i leży ok.180 km od Afryki, 220 km od Włoch oraz 12 km od Korsyki .

Sardynia ze swoimi 24 000 km2 jest drugą co do wielkości wyspą Morza Śródziemnego i ma 1842 km wybrzeża.

Wyspę tworzą wzgórza, niziny, rozległe doliny i góry. Góry, które przez tysiąclecia poddane były intensywnym procesom erozyjnym, nie są zbyt wysokie. Wśród gór rozpoznajemy masyw Gennargentu z najwyższą górą Sardynii Punta la Marmora 1834 m n.p.m. na północy i Monte Saute Fratelli na południu.

Campidano zaś do rozległa i żyzna nizina na południu wyspy.

Pierwsze ludy zbieracko - łowieckie pojawiły się na Sardynii ok. 150.000 temu - polowali głownie na zwierzęta jeleniowate

oraz wymarły już gatunek zająca prolagus. Ich narzędzie były zrobione z kości oraz kamienia .

Ok. 6000 lat temu, we wczesnym neolicie, pojawili się na wyspie pierwsi rolnicy.

Małe osady neolityczne zaczęły wytwarzać narzędzia z obsydianu, wulkanicznego szkła, wydobywanego na Monte Arci.

Narzędzia te charakteryzowały się wysokim kunsztem obróbki. Szczególnie cenne były włócznie oraz strzały.

Wyroby z obsydianu służyły także jako produkt wymiany handlowej ówczesnych mieszkańców.

W tym okresie pojawia się także garncarstwo ( wyrabiano garnki, służące prawdopodobnie do przechowywania żywności).

Wśród pozostałości z czasów neolitu znajdowane są także kamienne figurki Bogini Matki, co dowodzi narodzin religii w tym okresie.

Okres środkowego neolitu to czas wielkiego rozwoju osadnictwa na Sardynii.

Pojawiają się pierwsze wioski (w naszym rozumieniu) wraz ze swoimi cmentarzami. Pochówki, które odkryto, wykazują niezbicie,

że ludzie ci wierzyli w życie pozagrobowe.

Gospodarka opierała się na hodowli bydła, rolnictwie, myślistwie oraz rybołówstwie.

Sardyński obsydian znajdowano na Korsyce, Toskanii, Francji i Katalonii.

W późnym neolicie rozwinął się kult Bogini Matki. Powstają tzw. Domus de Janas (po sardyńsku znaczy to "domy wróżek"),

neolityczne jaskinie, przeznaczone do chowania zmarłych. Znajdujemy je na całej wyspie - odnaleziono ich ponad 2000,

niektóre z kilkoma kryptami, które tworzyły podziemny amfiteatr .

Każdy Domus de Janas ma długi korytarz zwany dromos, zakończony kryptą grobową. Często krypty te imitowały dom z pokojami, drzwiami, miejscem na ognisko czy stołami lub krzesłami - aby umarli mogli kontynuować dalsze, wygodne życie.

Prócz Domus de Janas, na wyspie występują jeszcze inne, analogiczne budowle z okresu późnego neolitu,

takie jak menhiry, dolmeny czy religijne, megalityczne kręgi. Menhiry (po celtycku zn. "stojące kamienie"), po sardyńsku

"Pedras Fittas - kamienie, które uderzają, to antropomorficzne kamienne formy kobiet i mężczyzn, czasami wysokie na 6 metrów .

Dolmeny (po celtycku kamienne stoly) to megalityczne groby, gdzie dwa z grubsza ociosane głazy wspierają trzeci, położony horyzontalnie na nich.

Kręgi to tez forma grobu, gdzie w środku znajduje się kwadratowa struktura kamienna z grobem w środku.

Wokół góry Monte Accoddii koło Sassari widać szczególnie wyraźnie rozwój budownictwa sakralnego tego okresu.

Jest tam świątynia solarna, podobna do sumeryjskich zigguratów, z czerwono pomalowanym prostokątnym budynkiem na szczycie,

do którego można było się dostać schodami. Nie znaleziono na Sardynii miedzi, pomimo to, ludzie szukali tutaj drogocennych metali.

Wokół siedzib ludzki zaczęły pojawiać się mury, co dowodzi, że obawiano się najeźdźców.

Cywilizacja Nuragic rozwijała się na Sardynii pomiędzy VII a III wiekiem p.n.e

Cywilizacja ta charakteryzuje się budowlami, nazwanymi przez naukowców protonurahe, (okrągłe, eliptyczne czy trójkątne, sięgające nawet 10 metrów). Jest w nich wejście zakończone kilkoma małymi pomieszczeniami.

Najczęściej spotykane i najsłynniejsze są tolosy nuraghe. Są to wieżopodobne, stożkowe konstrukcje, sięgające

kilkunastu metrów, z dużym, owalnym pomieszczeniem w środku lub na szczycie. Samo zaś sklepienie to zwężające się coraz bardziej kamienie, zwane wiszącymi dachami . Wyciosane w ścianie schody prowadzą na górne piętro i taras . W nuraghi znajdują się także małe nisze i prawdopodobnie małe pomieszczenia na produkty.

Czasami nuraghi tworzyły cały system wież, (3 w Nuraghe Losa w Abbasanta i w Santu Antine, 4 w Barumini i 5 w Orroli).

Wieże te są także otoczone zewnętrznymi, grubymi murami, co czyniło je niesamowitymi fortecami z wielką przestrzenią mieszkalną. Naukowcy domyślają się, że były to budowle cywilno - militarne, które broniły ściśle określonego terytorium (od zwykłych wież obserwacyjnych na granicach tzw Cantonów, poprzez wieże broniące strategicznych punktów, jak np. ujęcia wody czy obrana dogodnej drogi, aż do całych kompleksów fortecznych, które były stolicą danego regionu).

Społeczeństwo Nuragic mieszkało granicach swoich Cantonów i pilnie strzegło swojej niezależności od przybyszów z zewnątrz .

Większość żyła w chatach dookoła warowni.

Chaty były z kamienia uszczelnianego glina oraz z drewnianego dachu. Miejsce na ogień znajdowało się w środku,

a po bokach stały ławy do spania. W ścianach domostw znaleziono małe nisze z okruchami garnków (prawdopodobnie wnęki te służyły jako domowe spiżarnie). W każdej chacie był osobny kąt dla bydła.

Wioski nie miały żadnego projektu planowania przestrzeni. Nie było tam głównej ulicy czy głównego placu, żadnych,

nawet najbardziej prymitywnych systemów kanalizacyjnych.

Jedynym "publicznym" miejscem jest tzw. Chata Spotkań. Położona bezpośrednio w twierdzy służyła zapewne do spotkań starszyzny.

Religia to przede wszystkim kult przodków.

Olbrzymie galerie megalitów zwane Grobami Gigantów znajdujemy niezbyt daleko od wiosek Nuragic.

Są to podziemne komnaty, szerokości nawet 18 metrów, zakończone stojącymi megalitami. Głazy, które są położone na megalitach, tworzą niesamowite pomieszczenia.

Przy wejściu do każdego grobu stoi kamienna stalla owalnych kształtów, która na spodzie miała mały otwór.

Było to jedyne wejście do grobowca - hipotetyczne wejście do innego świata . Dokoła owalnej stalli znajdują się metrowej długości kamienie z wyrzeźbionymi siedziskami, tworzący rodzaj zamkniętego kręgu ( rodzaj sali zebrań) znanych jako exedra.

Krąg exedry zwieńczały beteli - kamienne głazy w kształcie cylindrów.

Religia Nuragic jest ściśle powiązana z kultem wody. Wszystkie świątynie tej kultury to świątynie w formie świętych studni.

Święte studnie były ukształtowane w formie przeważnie trójkątnego wejścia ze schodami, prowadzącymi do podziemnej komnaty,

zbierającej wodę. Było to ważne szczególnie w okresie suszy. Podziemna komnata była głównie kamienną, cylindryczną budowlą.

Na Sardynii odkryto ok. 50 świątyń studni. W odróżnieniu do świątyń - studni, zwykłe studnie nie miały schodków

(zwane one są sekretnymi).

Inne dziwne obiekty z tego okresu, to czworokątne budowle, przypominające greckie megarony.

Archeolodzy odnaleźli wiele kamiennych, a w późniejszym okresie wykonanych z brązu figurek stricte związane z religią.

Najbardziej znane to tzw. bronzetti nuragici, figurki wielkości ok.40 cm. Znaleziono ich ok. 600. Prawdopodobnie były to vota dziękczynne.

Przedstawiają one mężczyzn - wojowników, kobiety, matki z dziećmi na rękach, czy zwierzęta.

Wśród figurek są także brązowe modele łodzi, co pozwala uzmysłowić sobie dość wysoką technikę budowy statków tego tajemniczego ludu, a także rzeźby kamienne, które mają wysokość ok. 3 m. Rzeźby takich rozmiarów są zawsze antropomorficzne.

Kultura Nuragic rozwijała się aż do pierwszych kontaktów z Fenicjanami. Fenicjanie, nowi władcy wyspy, stopniowo wchłaniali kulturę Nuragic. Od VI do III wieku p.n.e. nastąpił wielki rozwój kulturalny i techniczny Sardynii.

Po zdobyciu wyspy przez Rzymian Sardynia stała się częścią Imperium Rzymskiego.

Ludność tubylcza wycofała się w głąb lądu i stawiała większy lub mniejszy opór.

W VIII w. p.n.e., na terenie dzisiejszego Libanu, Kartagińczycy założyli pierwsze miasto państwo.

Kilka wieków później rozpoczęli podbój Sardynii. Po przybyciu na wyspę założyli tutaj kilka podobnych miast państw.

Najpierw były to dość liche porty, ale z czasem przeobraziły się w znaczne miasta.

Na kamiennej stalli w jednym z tych miast ( Nora ), po raz pierwszy wymieniono nazwę Sardynia

Przez pierwsze lata Nuragic oraz Fenicjanie współżyli pokojowo, jednak powiększanie się miast i ekspansja Fenicjan

w głąb wyspy zaogniło stosunki. Zniszczenie twierdzy Monte Sirai było pretekstem do poproszenia Kartagińczyków o pomoc .

Ekspedycja wojsk Kartaginy na Sardynię nastąpiła w 540 r. p.n.e. i zakończyła się fiaskiem . Elitarne oddziały nie spodziewały się takiego oporu Nuragic.

Jednak w 509 r. p.n.e. podbito wyspę, a miasta Fenicjan zostały przejęte przez Kartagińczyków.

Kartagińczycy wybudowali twierdze zwane suffetes: Sulky, Thaross i Caralis to najbardziej znane miasta Kartagińczyków.

Cywilizacja ta szybko opanowała wyspę. Jedne z najbardziej charakterystycznych dla okresu kartagińskiego budowli na Sardynii to budowle zwane tophet (dziecięce nekropolie), poświęcone bogowi Baal i bogini Tanit.

Gdy niemowlę umarło, rodzice poddawali go kremacji i grzebali w pobliżu tophet dla chwały Baala i Tanit.

W I poł. XV w. Sardynia staje się częścią Aragonii. Jako część Aragonii jest rządzona przez wicekróla, który na swą siedzibę wybrał Cagliari. Wyspa zostaje podzielona na 2 części - północną i południową.

92 feudałów aragońskich podzieliło dobra na Sardynii między siebie. W 1478 roku potomek władców Arborea, jednego z dawnych królestw, próbował bezskutecznie uzyskać drogą dyplomatyczną.
Po ślubie Ferdynanda z Izabelą Kastylijską tworzy się królestwo Hiszpanii, a Sardynia staje się jej częścią.
W okresie wielkich odkryć geograficznych, gdy odkryta zostaje Ameryka, Sardynia staje się dla Hiszpanii drugorzędną sprawą.
Oczy całej Europy skupiają się na Nowym Świecie, a śródziemnomorska wyspa popada wolno w gospodarczy marazm.
Epidemie, głód, napady pirackie korsarzy różnej maści na wybrzeża, do tego nieludzkie podatki nakładane przez Hiszpanów,
doprowadzają do ruiny mieszkańców Sardynii. Ze względu na coraz bardzie zuchwałe napady piratów, wzdłuż brzegów wyspy zaczęły powstawać wieże obronne. Wieże rozstawiano tak, aby z jednej widać było następną.
Takie rozmieszczenie czyniło je doskonałym systemem wczesnego ostrzegania. Każda wieża na dole miała magazyn z żywnością
i wodą, w środku były pomieszczenia mieszkalne dla obrońców, zaś na dachu znajdowało się uzbrojenie.
Panowanie Hiszpanów na Sardynii trwało ok. 400 lat. Pozostawili po sobie olbrzymie piętno na kulturze,
obyczajach oraz języku wyspiarzy.
W XVIII wieku Sardynia przeszła pod panowanie dynastii Sabaudzkiej i stała się Królestwem Sardynii i Piemontu pod rządami Sabaudczyków. W okresie wojen napoleońskich nie została zdobyta - stanowiła enklawę.
W Cagliari schronił się król, który musiał uchodzić z zajętego przez Napoleona Piemontu.
Po zjednoczeniu Włoch w 1861 roku Sardynia stała się częścią Królestwa Włoch.
Po II wojnie światowej stała się, obok m. in. Sycylii i Aosty, regionem autonomicznym.

*Tekst jest własnością biura Apter, objęty jest prawami autorskimi i nie wolno go powielać